 |
Zwierzęta, które wyróżniają się z tłumu Lynn Hofland Translated by: Rafał Kosowski |
|
|
Zwierzęta, które wyróżniają się z tłumu Lynn Hofland Translated by: Rafał Kosowski |
Żyrafy rzeczywiście wyróżniają się z tłumu. W ogrodzie zoologicznym lub w swym naturalnym środowisku w Środkowej Afryce przewyższają wzrostem inne zwierzęta i po słoniach są największymi żyjącymi przedstawicielami fauny na naszej planecie. Długość szyi żyrafy od lat intryguje obserwatorów. - Skąd u nich taka długa szyja? – pytają niektórzy.
Gdy przyjrzeć się żyrafie, mierzącej aż 3 metry w kłębie, która wyciąga swą szyję na kolejne 2,5 metra w górę i dodatkowo wystawia swój chwytny język jeszcze na 30 centymetrów by złapać gałąź akacji ewidentnie leżącej poza jej zasięgiem, można uwierzyć w to, że proces rozciągania przyczynił się do wzrostu szyi żyrafy. Czy jednak sama jest zdolna do zwiększenia swego wzrostu choćby o centymetr?
Jeśli zmieniłaby się jedna z cech, to czyż nie wpłynęłoby to na całość? Przyjrzyjmy się żyrafie.
Żyrafa należy do ssaków, dlatego tez wiele cech jej anatomii przypomina budowę innych ssaków. Jak większość innych zwierząt tego typu, żyrafa posiada siedem kości szyi. Co stałoby się, gdyby na odcinku od nóg do podstawy czaszki nie było siedmiu kości? Krótka szyja człowieka podtrzymuje doskonale zrównoważoną głowę w pozycji wyprostowanej przy minimalnym wysiłku. Ogromna głowa żyrafy musi być ułożona w pozycji wyprostowanej przez większość czasu. Przy postawie stojącej, prawie połowa mięśni jej szyi ważących w sumie około 225 kilogramów pozostaje napiętych. Ilość mięśni koniecznych dla podjęcia tego wysiłku przekłada się bezpośrednio na liczbę stawów, jakie muszą zostać podparte. Zredukowanie stawów do ilości zaledwie dwóch – przy czaszce i klatce piersiowej – znacznie zmniejszyłoby zarówno wagę, jak i ilość energii koniecznej do przetrwania. Jeśli deficyt pożywienia wpłynąłby na zmianę szyi, czy także ilość kości i stawów szyi nie podlegałaby zmianom w takim procesie ewolucyjnym? Oczywiście przy takim rozwiązaniu problem polegałby na utracie giętkości i dotkliwie zwiększył łamliwość w przypadku, gdyby żyrafa otrzymała cios w głowę lub szyję.
Idąc tym tokiem rozumowania, nadmiernie wydłużona szyja wymagałaby czegoś dokładnie odwrotnego – większego zużycia energii większej masy mięśni do utrzymania. Spowodowałoby to przesunięcie środka ciężkości w ciele żyrafy przed przednie nogi zwierzęcia, gdyby wyciągnęłoby ono swą głowę do przodu, przez co tylnie nogi oderwałyby się od ziemi – zakładając, że przednie nogi byłyby wystarczająco silne. Siedem kości szyi to doskonałe rozwiązanie.
Gdy głowa znajduje się wysoko w górze, ogromne serce żyrafy musi być zdolne dostarczyć natlenioną krew na wysokość trzech metrów do mózgu. Byłoby to problemem (wiążącym się także z nadciśnieniem krwi) gdyby żyrafa schylała głowę przy piciu wody, gdyby nie unikalny system, na który składają się wzmocnione ścianki arterii, by-passy i zastawki zapobiegające zaleganiu krwi, sieć małych naczyń krwionośnych (rete mirabile,
„cudowna sieć”)' i czujniki ciśnienia pozwalające utrzymać dopływ krwi do mózgu na optymalnym poziomie. Nawet dla osób, które uważają to jedynie za przykład „adaptacji do warunków zwiększonego ciśnienia grawitacyjnego w systemie krążenia”, żyrafa jest stworzeniem o unikalnym charakterze.
SKAFANDER GRAWITACYJNY
 |
|
Równie cudownym faktem jest ten, że krew nie zalega w nogach i żyrafa nie krwawi obficie po zranieniu nóg. Sekret leży w niesłychanie grubej skórze, której struktura zapobiega zaleganiu krwi. Taki skład tkanki skóry był szczegółowo badany przez naukowców z NASA przy projektowaniu skafandrów grawitacyjnych dla astronautów. Zapobieganie obfitemu krwawieniu wspiera też to, że wszystkie arterie i żyły w nogach żyrafy są bardzo głęboko schowane.
Naczynia włoskowate docierające do powierzchni skóry mają niesłychanie małe rozmiary, a czerwone ciałka krwi mierzą około 1/3 rozmiaru w porównaniu do czerwonych ciałek krwi człowieka, dzięki czemu małe naczynia włoskowate spełniają swe zadanie w transporcie krwi. Szybko staje się jasne, że wszystkie te unikalne cechy żyrafy współdziałają ze sobą i pozwalają na istnienie długiej szyi.
Jednak to nie wszystko. Mniejsze czerwone ciałka krwi mają w sumie większą powierzchnię co pozwala na wyższą i szybszą saturację krwi w tlen. Dzięki temu poziom tlenu we wszystkich krańcowo położonych narządach, takich jak głowa, pozostaje właściwy.
Płuca pracują w połączeniu z sercem i dostarczają żyrafie potrzebnego tlenu, jednak żyrafa także w tej materii jest wyjątkowa. Jej płuca są osiem razy większe od ludzkich, a tempo respiracji wynosi 1/3 ludzkiego. Wolniejsze oddychanie jest konieczne dla wymiany potrzebnych większych ilości powietrza bez wysuszania tchawicy zwierzęcia, która ma pomarszczoną powierzchnię i długość 3,6 meta. Gdy żyrafa bierze nowy oddech, zużyte powietrze z poprzedniego wdechu nie może zostać zupełnie usunięte. Dla żyrafy problem ten jest dodatkowo skomplikowany przez fakt, iż w długiej tchawicy zalega więcej zużytego powietrza niż człowiek może przyjąć podczas jednego oddechu. Stąd musi istnieć wystarczająco duża objętość płuc, by ‘złe powietrze’ stanowiło zaledwie mały procent ogółu. Jest to problem fizyczny, na który żyrafa znalazła rozwiązanie.
NARODZINY ŻYRAFY
To wciąż nie koniec cudów. Narodziny małej żyrafy przesądzają istnienie szczególnego projektu. Cielak spada na ziemię z wysokości 1,5 metra, ponieważ matka nie jest w stanie bardziej się obniżyć, a pozycja leżąca przy porodzie stanowiłaby pewne zaproszenie dla lwa lub innego drapieżnika do ataku. Jak w przypadku innych ssaków, w trakcie porodu głowa rodzonego zwierzęcia jest nieproporcjonalnie wielka w stosunku do reszty ciała i przejście przez drogi rodne stanowi wyzwanie.
Młoda żyrafa ma w dodatku bardzo wrażliwy na złamanie kark, a jej ciało wazy 70 kilogramów. Gdyby głowa wyszła pierwsza, kark z pewnością uległby pęknięciu przy upadku ciała na ziemię. Gdyby głowa jednak wyszła na końcu, waga ciała wystającego na zewnątrz matki i ruchy zwierzęcia usiłującego wydostać się na zewnątrz także spowodowałyby złamanie karku. Ten niewątpliwy impas został rozwiązany przez tylni staw biodrowy, o wiele mniejsze od przednich nóg, a szyja jest na tyle długa, by pozwolić głowie przejść przez drogi rodne spoczywającej na miednicy. Tylne kończyny wychodzą pierwsze i amortyzują siłę uderzenia o ziemię. Głowa wspiera się na miednicy, które także stanowią poduszkę amortyzującą, a szyja jest na tyle giętka by umożliwić ostry skręt wokół przednich nóg.
Jest to doskonały sposób wyjścia, a inne rozwiązanie, czy inna długość szyi skończyłyby się źle dla zwierzęcia. W ciągu zaledwie minut młody cielak stoi z gracją pomiędzy kończynami matki. Od narodzin do dorosłości mijają cztery lata, a szyja rośnie i proporcje jej długości do reszty ciała zmieniają się z 1/6 na 1/3 ogólnego wzrostu żyrafy. Taki wzrost jest wymagany dla zwierzęcia do pokonania długości nóg przy piciu wody. Przez pierwszy rok młode piją jedynie bogate mleko matki, do którego dostęp jest swobodny.
Jeśli chodzi o ekologię, to żyrafa potrafiła doskonale przystosować się do swego środowiska. Istnieje potrzeba przystrzygania gałęzi szybko rosnących drzew, które mogłyby nadmiernie zacieniać grunt i blokować wzrost traw potrzebnych innym zwierzętom żyjącym na sawannie. Musi także istnieć strażnik ogarniający duży obszar wysokiej trawy w poszukiwaniu drapieżnych kotów. Żyrafa jest nie tylko wystarczająco wysoka dla tego zadania, ale także posiada doskonały wzrok i ciekawość. Po ostrzeżeniu innych zwierząt kilkoma machnięciami ogona, żyrafa odważnie schodzi ze ścieżki zagrożenia. Wielki wzrost i grube warstwy skóry, zabójcze kopnięcie tylnych kończyn i długie susy nóg sprawiają, że dorosłą żyrafa jest nieosiągalną ofiarą dla każdego drapieżnika.
Niedorzeczną jest sugestia, jakoby to wszystko stanowiło wynik ewolucji żyrafy od jednej klasy zwierząt, przy braku jakichkolwiek spokrewnionych gatunków i dojściu do takiego stopnia rozwoju jedynie dlatego, że na poziomie gruntu brakuje pożywienia. Czy inne zwierzęta żywiące się przy gruncie, podatne na ataki drapieżnych kotów i bombardowane kosmicznym promieniowaniem nie powinny osiągnąć postury bardziej zbliżonej do wzrostu żyrafy?
Co ciekawe, istnieją także inne zwierzęta, które karmią się na drzewach. Afrykańska gazela gerenuk posiada najdłuższą szyję w rodzinie gazel, posiada także długi język i zjada liści z drzew stojąc na tylnich nogach. Afgańska koza śruboroga wspina się na drzewa na wysokość 8 metrów by zjadać ich liście. Inne ssaki także lubią liście drzew, ale żadne z nich nigdy nie stanie się żyrafą, a żyrafy z całą pewnością nie pochodzą od jakichkolwiek zwierząt „niższych od żyrafy”.
„Nie możemy stwierdzić, że w przeszłości istniały takie same warunki, ale ‘potrzeba przetrwania poprzez poszukiwanie pożywienia wysoko nad ziemią’ jest, jak wiele podobnych darwinowskich wyjaśnień, niczym więcej, jak stworzoną ad hoc spekulacją”’. Potwierdzają to skamieliny, a wyjątkowy i cudowny projekt widoczny w tym zwierzęciu stanowi ostateczną weryfikację. Chwałą i cześć należy się Stwórcy żyrafy.
1. Percival Davis and Dean H. Kenyon, Of Pandas and People, Haughton Publishing Company, Dallas (Texas), 1989, p. 71.
2. Alan R. Hargens, Developmental Adaptations to Gravity/Cardiovascular Adaptations to Gravity in the Giraffe, Life Sciences Division, NASA Ames Research Center (California), 1994, p. 12.
3. Helen Roney Sattler, Giraffes, the Sentinels of the Savannas, Lothrop, Lee and Shepard Books, New York, 1979, p. 22.
4. Francis Hitching, The Neck of the Giraffe, Where Darwin Went Wrong, Ticknor and Fields, New York, 1982, p. 179.
LYNN HOFLAND, B.S.E.E., jest Inżynierem Testów Środowiskowych w Ames Research Center, Mountain View, California należącym do NASA. Wraz z żoną samodzielnie edukują swe dzieci i pięć lat temu założyli "Stiffneck Ministries" by utworzyć bibliotekę materiałów kreacjonistycznych dla innych rodziców samodzielnie uczących swe dzieci.
|
|
 |
|